MEHMET SOYADIYOK

SAAT

4 Mart 2013 Pazartesi

F16

F-16 Fighting Falcon.jpg
Türü Çok Amaçlı Jet
Durumu Aktif Hizmette
Dönemi Soğuk Savaş
Değişimleri General Dynamics F-16XL Mitsubishi F-2
Birim maliyeti F-16A/B: 14.6 milyon $ F-16C/D: 18.8 milyon $ Amerikan Doları(1998)
Başlıca kullanıcılar ABD Hava Kuvvetleri
Diğer kullanıcılar Türk Hava Kuvvetleri
İsrail Hava Kuvvetleri
Mısır Hava Kuvvetleri
İlk uçuş 2 Şubat 1974
Üretim adeti ~4400
Hizmete giriş 17 Ağustos 1978
Hizmetten çıkış *
Üretici Lockheed Martin General Dynamics
Uzunluk 14,8 m
Yükseklik 4,8 m
F-16 Savaşan Şahin Lockheed Martin üretimi çok amaçlı, tek motorlu jet savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı olarak tasarlanmış, başarılı bir çok amaçlı avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı, olağanüstü manevra kabiliyetiyle kendini kanıtlamış ve başarısıyla birçok ülkeye ihraç edilmiştir. F-16 büyük Batı kökenli avcı projesi sonucunda üretimi 1976 yılında onaylanmıştır. 2. Dünya Savaşı sonrası uçaklar içinde MİG-21'den (10,000+) sonra en çok üretilen savaş uçağıdır. En güncel bilgilere göre 4.400 adetten fazla üretilmiştir.[1]

Genel Bilgiler

Bugün dünyada 24 ülkenin hava kuvvetleri F-16 savaş uçağının değişik modellerini kullanmaktadır.[2] Günümüzde ABD Hava Kuvvetleri için olmasa da ihracat için geliştirilmiş sürümleri üretilmektedir. 1993 yılında General Dynamics uçak üretim hakkını Lockheed firmasına satmış, Lockheed firması, Martin Marietta firması ile birleşerek Lockheed Martin adını almıştır.
F-16 it dalaşı için sayısız yenileştirmeye girmiş, daha iyi bir görüş için konopi su damlası şeklinde yapılmış, yüksek G kuvvetiyle yapılan dönüşlerde pilota kolaylık sağlaması için kontrol kolu sağa alınmış ve pilota etki eden G kuvvetini azaltmak için pilot koltuğu arkaya doğru eğik yapılmıştır. Silahları gövde içindeki M61 Vulcan top ve on bir yükleme noktasına takılabilen çeşitli füzelerden oluşmaktadır. Ayrıca 9G'ye dayanabilen ilk avcı uçağıdır. İtiş-ağırlık oranı 1'den yüksek olmamak koşuluyla güçlü tırmanabilmekte ve gerektiğinde dik olarak da hızlanabilmektedir. F-16'nın resmi adı Savaşan Şahin olmasına rağmen, pilotlar ondan Viper diye bahsederler.
F-16'nın ABD Hava Kuvvetleri'nde 2025 yılına kadar serviste kalması düşünülmektedir. F-16'lar ile değiştirilecek F-35 Lightning II uçakları 2011'de servise girmeye başlayacak ve kademeli olarak F-16'lar, F-35 Lightning II uçaklarıyla yer değiştirecektir.

Sovyet Hava Kuvvetleri'ne bağlı Su-27 Flanker, bir hava şovuna katıldıktan sonra ABD'nin Montana Hava Ulusal Muhafızı'na bağlı F-16C Fighting Falcon tarafından refakat edilerek Kanada sınırına doğru uçarken (Washington eyaletinin Paine Field Havaalanı üzerinde, 1 Ağustos 1990)
F-16 çok amaçlı bir av-bombardıman uçağıdır. Silahlarını hava ve kara hedeflerine çok yüksek hassasiyetle sevk edebilir. F-16 nın yapımında F-15 ve F-111 gibi kendini ispatlamış uçakların teknolojilerinden yararlanılmıştır. F-16 güçlü radarı sayesinde alçaktan uçan uçakları bile tespit edebilir. F-16 dünyada ilk Elektronik Kumandalı Uçuş (İngilizce: Fly By Wire) yani uçuş kontrol mekanik aksamı elektronik sistemlerle yönetilen ilk savaş uçağıdır. F-16'nın manevra kabiliyeti çok yüksek ve atiktir. Bu da F-16'yı kullanımı zor uçaklar kategorisine sokar. F-16'da HUD, HOTAS, "Cam" Kokpit gibi özellikler de kullanılmıştır. F-16 tam yüklü olarak yaklaşık 9g'ye dayanabilir (hava yer görevlerinde azami 5.5g).
Çok yönlü taktik ve avcı uçağı olan F-16 uçakları havadan havaya ve havadan yere savaş kabiliyetine sahiptir. F-16C serisi tek kişilik F-16D serisi ise çift kişiliktir. F-16 uçağında turbofanlı tek motor mevcuttur. Hava alığı yere çok yakın olduğu için YAMAHA (motora giren yabancı maddelerin yarattığı hasar) alması çok kolaydır. Bu nedenle uçağın bulunduğu ve taksi yaptığı yerlerin en ufak maddelerden dahi arındırılması gerekir. Ayrıca bu hava alığı uçak üzerinde çalışan personel için son derece tehlikelidir. Uçak en düşük seviyede çalışırken bile motor bir insanı çekebilecek kadar emiş gücü oluşturup bir kazaya neden olabilir. Bu tür kazalar ülkemizde de yaşanmıştır ve maalesef ölümle sonuçlanmıştır.
F-16 uçağının tek motorlu olması nedeniyle uçağa elektrik ve hidrolik takat gelmediği zamanlarda acil olarak takat sağlayan ünite (EPU) devreye girer. Bu sistemde yakıt olarak kullanılan Hidrazin insan vücuduna temas ettiğinde veya buharına maruz kalındığında sağlık açısından zararlı etkilere sahiptir. Bundan dolayı kaza/kırım olaylarında ya da acil durumlarda uçağa yaklaşmadan önce uçağın sağ yan tarafında bulunan gösterge ve dedektörler iyice kontrol edilir, uçağa herhangi bir müdahelede bulunmadan önce EPU sistemi emniyet pimi takılarak ve pilot kabininden OFF edilerek devreden çıkartılır.

Teknik Özellikleri (F-16C Blok 40)


ABD Hava Kuvvetleri'ne ait bir F-16 Fighting Falcon

Hollanda Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin akrotimi Solo Display Team'e ait F-16, Polonya'nın Radom şehrinde düzenlenmiş Air Show 2009 öncesindeki eğitim uçuşu sırasında iniş yaklaşımında.

Polonya Hava Kuvvetlerine ait bir F-16C Block 52+
  • Boyut Doneleri
    • Uzunluk: 15.03 m (49.31 ft)
    • Kanat Genişliği: 9.45 m (31.00 ft)
    • Yükseklik: 5.09 m (16.70 ft)
    • Kanat Alanı: 27.88 m2 (300 ft2)
  • Ağırlık Doneleri
    • Boş Ağırlık: 8.495 kg (18.725 lb)
    • Tipik Yükleme: 10.780 kg (23.765 lb)
    • Azami Ağırlık: 17.010 kg (37.500 lb)
    • Yakıt Kapasitesi :
      • Dahili: 3.105 kg (6.846 lb)
      • Harici: 3.066 kg (6.760 lb)
    • Azami Faydalı Yük: 7.800 kg (17.200 lb)
  • Güç Kaynağı
    • Motor: 1 x General Electric F110-GE-100
    • Motor Gücü: 17.155 lbf (76.3 kN)
  • Performans
    • Azami Hız:
      • 12.000 metrede 2.175 km/s (1.350 mph) - 2.05 Mach
      • Deniz Seviyesinde 1.460 km/s (915 mph) - 1.2 Mach
    • Tırmanma Hızı: 254 m (834 ft) /sn
    • Servis Tavanı: 15.240 m (50.000 ft)
    • Menzil:
      • Yüksüz ve azami yakıt ile 3.890 km (2.100 nm)
      • Tipik yükleme ile 1.000 km (540 nm)
    • Kanat Hücum Açışı: 40°
    • Kanat Açıklık Oranı: 3.0
    • Planlanan Hizmet Ömrü: 8.000 saat
  • Personel
    • F-16A/C/E: 1 Pilot
    • F-16B/D/F: 2
    • F-16I : 1 Pilot + 1 Silah/Radar Sistem Operatörü

Silah Sistemleri

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder