FACEBOOK

Facebook, insanların başka insanlarla iletişim kurmasını ve bilgi alışverişi yapmasını amaçlayan bir sosyal paylaşım web sitesidir. 4 Şubat 2004 tarihinde Harvard Üniversitesi 2006 sınıfı öğrencisi Mark Zuckerberg tarafından kurulan Facebook, öncelikle Harvard öğrencileri için kurulmuştu. Daha sonra Boston civarındaki okulları da içine kapsayan Facebook, iki ay içerisindeki Ivy Ligi okullarının tamamını kapsadı. İlk sene içerisinde de; Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tüm okullar Facebook'da mevcuttu. Üyeler önceleri sadece söz konusu okulun e-posta adresiyle (.edu, .ac.uk, vb.) üye olabiliyordu. Daha sonrasında da ağ içine liseler ve bazı büyük şirketler de katıldı. 11 Eylül 2006 tarihinde ise Facebook tüm e-posta adreslerine, bazı yaş sınırlandırmalarıyla açıldı. Kullanıcılar diledikleri ağlara; liseleri, çalışma yerleri ya da yaşadığı yerler itibarıyla katılım gösterebilmektedirler. Ayrıca Facebook, dünyanın en fazla ziyaret edilen sitelerinden biridir.

Genel Bilgi

Alexa istatistiklerine göre Facebook, 31 Ekim 2010 itibarıyla; Dünya'nın en fazla ziyaret edilen 2. sitesidir.^[2] Bunun yanı sıra; Kanada, Güney Afrika ve Norveç'in en fazla ziyaret edilen sitesi; İngiltere ve İsveç'in 2. en fazla ziyaret edilen sitesi, Mısır ve Panama'nın 3., ABD, Avustralya ve Türkiye'nin en fazla ziyaret edilen sitesi, 2012 yılı itibariyle de dünya çapında en çok ziyaret edilen sitedir.^[3]
Facebook ismini "paper facebooks"'dan alır. Bu form ABD üniversitelerinde okulların öğrencilerine, öğretmenlere ve çalışanlara doldurduğu onları tanıtan bir formdur.
Facebook'un şu anda 1 milyardan fazla kullanıcısı bulunmaktadır.^[4]
Site, kullanıcılara ücretsizdir ve gelirini afiş, logo reklamlarından ve sponsor gruplarından almaktadır (Nisan 2006'da gelirlerin haftalık 1,5 milyon dolar olduğu öne sürülmüştür). Kullanıcılar profilleri fotoğrafları, ilgi alanları, gizli ya da açık mesajları ve arkadaş grupları sergilemektedir. Profillerin gösterimi sadece arkadaşlara görünecek şekilde veya belli ağların dışındakilere açık olmayacak şekilde sınırlandırılabilir. TechCrunch'a göre; ABD'deki üniversitelerdeki öğrencilerin %85'inin Facebook'da bir hesabı bulunmakta ve bunların %60'ı her gün bağlanmaktadır. %85 her hafta, %93 her ay bağlananlar arasındadır. Facebook sözcüsü Chris Hughes ise kullanıcıların her gün ortalama 19 dakika Facebook'da vakit geçirdiğini söylemektedir.

Facebook'un Kurucusu, eski Harvard Üniversitesi Öğrencisi Mark Zuckerberg

13 Mart 2009 itibarıyla Facebook'un yeni arayüzü tüm hesaplarda kullanılmaya başlamıştır. Ancak bu arayüz, kullanıcılar arasında ikilik yaratmıştır. Bazı kullanıcılar bu arayüzü çok başarılı bulurken, bazı kullanıcılar protesto etmektedir. Facebook yöneticileri ise bu yeni arayüz için ısrar etmektedirler.
Teknik açıdan ise Facebook, web otoriteleri tarafından en başarılı Web 2.0 uygulamalarından biri olarak gösterilmektedir.
2006 yılında, MySpace'in News Corporation'a satılmasıyla Facebook'un da satılacağı söylentileri çıkmıştır. Zuckerberg ise Facebook'u satmak istemediğini belirtmiş ve söylentileri yalanlamıştır.
İlk teklifin Viacom tarafından 975 milyon dolar olduğu öne sürülürken; Eylül 2006'da Yahoo, 1 milyar dolar teklifte bulunmuştur. Ekim ayında ise; Google, YouTube'u satın aldıktan sonra, Facebook için 2,3 milyar dolar teklifte bulunmuştur.
Facebook yöneticilerinden Peter Thiel ise, Facebook'un iç değerinin 8 milyar dolar olduğunu ve proje gelirlerinin 2015 yılı için 1 milyar dolar olduğunu söylemiştir.
24 Ekim 2007'de Microsoft, Facebook'un %1,6'lık hissesini 240 milyon dolar ödeyerek satın almıştır. Google ve diğer şirketler de benzeri bir yöntemle Facebook hisselerine yönelmektedir.
2008 Ağustos'unda, Facebook'un aylık 100 milyon aktif kullanıcısı vardı. İnsanlar birbirini Facebook'a çağırdı ve bu sayı 7 ayda iki katına çıktı. 2009 Nisanı'nda ise bu sosyal ağın ulaştığı insan sayısı 200 milyondu. 2009 Temmuz'unda ise dört aydan kısa bir sürede Facebook kullanıcı sayısı 50 milyon daha artarak 250 milyona ulaşmıştır.^[5]
23 Temmuz 2009'da başlayan bir uygulamayla Facebook'a, Yahoo sitesi içerisinden ulaşma imkânı getirilmiştir.^[6]

Site Fonksiyonları

Fotoğraflar

Facebook'un yeni anasayfası

Fotoğraflar uygulaması ile kullanıcılar kendi aralarında fotoğraflarını, kendilerini ve arkadaşlarını da üzerine etiketleyerek sunabilmektedir. Bazı gizlilik sorunları nedeniyle facebook, fotoğrafların görüntülenmeleri üzerinde bazı sınırlamalar koymuştur. Ağustos 2007 itibariyle; Facebook'da 31.31 milyar fotoğraf bulunmaktadır, bu da kişi başı 31 fotoğrafa denk gelmektedir. Fotoğraflar herkes tarafından görülebilir, ancak gerekli ayarlamalar yapıldığı takdirde hiçbir kullanıcı tarafından da görülmeyebilir.

Armağanlar

Armağanlar, Facebook'un Şubat 2007 tarihinde yaptığı bir uygulamadır. Kullanıcılar birbirlerine küçük ikonlardan oluşan hediyeler gönderebilmektedir. Bu ikonlar Apple tasarımcısı Susan Kare tarafından tasarlanmaktadır, ve kullanıcılar bu hediyeleri gizli ya da açıkça vermektedir. Kullanıcılar isterse "hediyeler" kutusunu profillerinde de gösterebilir. Kullanıcılar hesaplarının açılmasıyla ücretsiz bir hediye verme hakkına sahiptir; bundan sonraki hediyeler ise 1 dolar ile ücretlendirilmektedir. Hediyelerin %50'si sevgililer gününde verilmektedir.
Bunun yanı sıra, Zachary Allia tarafından geliştirilen "Free Gifts" uygulaması gibi uygulamalarla, ücretsiz olarak da hediye gönderilebilmektedir.

Pazar Yeri

Örnek bir facebook profili

Mayıs 2007 itibarıyla; Facebook Marketplace (Facebook Pazar Yeri) uygulamasıyla; satılık eşyalar, kiralık/satılık ev, işler ve diğerleri olmak üzere bir market ortamı yaratmış ve burada kullanıcıların birbirleriyle alışveriş yapmasını sağlamıştır. Bu hizmetleri ücretsizdir.Facebook'un fotoğraflar uygulamasıyla kullanıcılar kendilerinin ve arkadaşlarının resimlerini paylaşmaktadır. Bu hizmetten ozellikle üniversite ogrencileri yararlanmaktadırlar. Bircok ogrenci kitap ve okul eşyalarını facebook dolayısıyla satmaktadırlar. Ayrıca kiralık daireler ve evler de facebook dolayısıyla markete konmuştur.

Dürtmeler

Pokes (Dürtmeler) uygulaması ile bir kullanıcının diğer bir kullanıcıyı dürterek diyalog kurmasını sağlamaktadır. Bazen bu merhaba anlamına gelse de, aynı işi yapan X Me ve SuperPoke gibi facebook uygulamaları da bulunmaktadır. Bu uygulamalar, dürtme işlemini değişik varyasyonlarda yapılmasını sağlamaktadır.

Etkinlikler

Etkinlikler uygulaması ise; kullanıcıların arkadaşlarını belli buluşma oluşturabilir ve diğer kullanıcılar da bu etkinlikler için RSVP'lerini bildirebilirler.

Video

Facebook'un video uygulaması ise; kullanıcıların birbirlerine YouTube ve benzeri sitelerdeki videoları göndermelerinin yanı sıra; özel mesajlar da dahil olmak üzere video kamerasıyla görüntü kaydederek bunu mesaj olarak göndermesini sağlamıştır.

Uygulamalar

24 Mayıs 2007 itibarıyla; Facebook, Facebook Platform adını verdiği altyapısı ile geliştiricilerin Facebook ile etkileşimli uygulamalar yaratmasına olanak sağlamıştır. Uygulamalar, Facebook API ile kolayca geliştirilebilir. 11 Ekim 2007 itibarıyla, facebook'da 5500 üzerinde uygulama mevcuttur.

Yabancı dil seçeneği

30 Ağustos tarihinden itibaren Çeviriler Uygulaması ile mevcut olan diğer diller Almanca, Çekçe, Basitleştirilmiş Çince, Geleneksel Çince, Hong Kong Çincesi, Danca, Fince, Fransızca, Galce, Felemenkçe, İspanyolca, İsveççe, İtalyanca, Japonca, Katalanca, Korece, Lehçe, Bokmål Norveççesi, Brezilya Portekizcesi, Türkçe, Kürtçe ve Rusça.^[7]
Ayrıca her sene 19 Eylül'de kutlanan "Uluslararası Korsan Gibi Konuş Günü"'nü kutlamak için 19 Eylül 2008'de Korsan İngilizcesi seçeneği de mevcut oldu.^[7]

• 9 Ekim 2008'de beta halinde Galiçyaca, Macarca, Nyorsk Norveççesi, Rumence, Slovence ve Tayca sürümleri mevcut oldu.^[7]

• 4 Eylül 2009'da beta halinde Arnavutça sürümü eklendi.

• 2 Ekim 2009'da Azerice sürümü eklendi.

Tepe yönetimi

Oturum açan bir kullanıcı, Facebook'un ana sayfasına bakıyor.

• Mark Zuckerberg Kurucu ve CEO
• Dustin Moskovitz Kurucu Yardımcısı ve Mühendislikten Sorumlu Başkan Yardımcısı
• Sheryl Sandberg COO
• Owen Van Natta Finanstan Sorumlu Müdür (CFO), Operasyon
• Matt Kohler Başkan Yardımcısı - Strateji ve İşletme Operasyonu
• Chris Hughes Kurucu Yardımcısı
• Peter Thiel Yatırımcı
• Chamath Palihapitiya Başkan Yardımcısı - Pazarlama ve Operasyonlar
• Gideon Yu Finanstan Sorumlu Müdür
• Li Ka-shing Yatırımcı
• Marc Samwer Yatırımcı
• Alexander Samwer Yatırımcı
• Eduardo Saverin Kurucu Üye

İstatistikler

Facebook Ekim 2012 itibariyle kullanıcı sayısı tüm dünyada 1 milyarı aşmıştır.^[8][9] Artış halen devam etmektedir. Aşağıda farklı ülkelerde Facebook kullanıcı sayısı istatistiği bulunmaktadır.

Ülke	Kullanıcı sayısı
Birleşik Devletler	167.821.900 [1] (Ekim 2012)
Brezilya	59.656.820 [2] (Ekim 2012)
Hindistan	59.399.300 [3] (Ekim 2012)
Endonezya	49.736.700 [4] (Ekim 2012)
Meksika	38.797.900 [5] (Ekim 2012)
Büyük Britanya	32.961.400 [6] (Eylül 2012)
Türkiye	32.132.500 [7] (Aralık 2012)
Filipinler	29.852.680 [8] (Ekim 2012)
Fransa	25.338.840 [9] (Ekim 2012)
Almanya	24.813.320 [10] (Ekim 2012)
İtalya	22.693.680 [11] (Eylül 2012)
Arjantin	20.165.320 [12] (Ekim 2012)
Kanada	18.549.800 [13] (Ekim 2012)
Kolombiya	17.339.940 [14] (Ekim 2012)
İspanya	17.333.060 [15] (Eylül 2012)
Tayland	17.128.240 [16] (Ekim 2012)
Japonya	16.230.880 [17] (Ekim 2012)
Malezya	13.154.060 [18] (Ekim 2012)
Tayvan	12.931.760 [19] (Ekim 2012)
Mısır	11.770.720 [20] (Ekim 2012)
Avustralya	11.720.760 [21] (Ekim 2012)
Venezuela	9.856.480 [22] (Ekim 2012)
Şili	9.669.160 [23] (Ekim 2012)
Peru	9.467.540 [24] (Ekim 2012)
Polonya	9.299.040 [25] (Ekim 2012)
Vietnam	8.525.000 [26] (Ekim 2012)
Pakistan	7.318.520 [27] (Ekim 2012)
Hollanda	7.318.220 [28] (Ekim 2012)
Rusya	6.961.080 [29] (Ekim 2012)
Güney Afrika	6.454.880 [30] (Ekim 2012)
Suudi Arabistan	5.757.460 [31] (Ekim 2012)