Projeksiyon Cihazları
Bilgisayar veya televizyon ekranındaki görüntüyü daha da büyüterek perdeye ya daduvara yansıtan görüntü cihazlarıdır. Genelde sunum ve ev sinema sistemlerinde kullanılır.
LCD
LCD projeksiyon cihazlarının yapısında, RGB için 3 adet cam LCD panel vardır. Üçadet (RGB) LCD panellerden geçen ıĢık, dikroik prizma ile tekrar görüntü, lens üzerinden
duvara yansıtılır. Yapıda kullanılan dikroik (iki renkli) ayna lambanın ıĢığını kırmızı, yeĢil
ve mavi bileĢenlere ayırmak için kullanılır. Renk ve görüntü, kırmızı ve mavi ıĢığın
yansıması ve yeĢil ıĢığın aynen geçirilmesi ile oluĢturulur. Bu üç aynanın taban camı, sadece
çok özel bir dalga uzunluğunun ıĢığını yansıtan ince bir film ile kaplanmıĢtır. Dikroik prizma
ise ıĢığı kırmızı, yeĢil ve mavi bileĢenlere ayıran bir prizmadır. Bu prizma, dikdörtgen bir
cisim oluĢturmak için dört üçgen çokgenin bir araya getirilmesinden olusturulur.
DLP
DLP (digital light processing) cihazları ise optik yarı iletken diye bilinen DMD
(digital micromirror device) teknolojiyi kullanır. DMD chipleri resimdeki her bir piksele
karĢılık resim oluĢturmak için ıĢığı yansıtabilen binlerce küçük alüminyum ayna
parçacıklarından oluĢur. Aynalar ±10-12
o
kendi baĢlarına hareket edebilmektedir. Burada
amaç gelen ıĢığı lense veya lens dıĢına göndermektir. Resim sanki küçük karelerden oluĢmuĢ
bir yapıya bürünür. Her bir resim parçası (piksel), ayrı bir ayna parçasının üzerindedir. Ayna
parçalarının sayısı çözünürlüğü belirler. Siyah beyaz bir resim oluĢturulurken ıĢık
kaynağından gelen ıĢığı, birim zamanda daha çok yansıtan ayna beyaz bir noktanın, daha az
yansıtan ayna ise koyu bir noktanın oluĢumuna sebebiyet vermektedir. Renkli bir resim
oluĢturulurken hızla dönen renk filtresinden geçen ıĢık renklere (RGB) ayrılarak DMD
yardımıyla lens üzerine yansıtılır.
Led projeksiyon:
Led projeksiyon teknolojisinin görünen en büyük avantajı uzun projeksiyon lambaömrüdür. Led projeksiyon cihazlarına biçilen ortalama lamba ömrü 30.000 saattir. Bu LCD
ve DLP projeksiyon cihazlarındaki 3.000-4.000 saatlik ortalama değerler düĢünüldüğünde
inanılmaz bir avantaj olarak gözüküyor (Hele ki 250 Eur’lardan baĢlayan projeksiyon yedek
lamba fiyatlarıyla birlikte ele alındığında.). LED projeksiyon teknolojisinin
bahsedebileceğimiz diğer avantajı ise projektörün oldukça küçük olan boyutları olabilir.
Lambanın ısınma sorunu olmadığından güçlü bir fana ihtiyaç duyulmamakta, bu da cihazın
boyutlarının oldukça küçülebilmesine olanak sağlamaktadır.
Led projeksiyon teknolojisinin dezavantajlarına bakacak olursak: Çok düĢük olan
ıĢık gücü değerinden söz etmemiz gerekir. ġu anda satılmakta olan LED projektörlerin 150-160 ansi lümen gibi ıĢık gücü değerleri bulunmakta ki bu da 2000
ansi lümenden baĢlayan LCd ve DLP projeksiyonlara çok düĢük kalmaktadır. Bu
seviyelerdeki bir ıĢık gücü ile ancak çok karanlık ortamlarda ve çok büyük olmayan
ebatlarda sağlıklı görüntü alınabilmektedir. Bu da çok önemli bir eksik olarak ortaya
çıkmaktadır. Bir diğer konu da maliyetlerin aynı seviyelerdeki DLP ve LCD
projektörlere göre biraz daha yüksek olmasıdır. Ama bu lamba maliyeti göz önüne
alındığında rahtlıkla kapatılacak bir fark olarak gözüküyor.
LCD ve DLP projeksiyonları karĢılaĢtıracak olursak;
DLP projeksiyon cihazları; pikseller arası yakın olduğu için pikseller arası koyunoktaların olmadığı daha iyi bir görüntüye, daha iyi kontrasta sahiptir; daha az bakım
(tozlanmaya karĢı) ister ve daha portatiftir. Bunun yanında renk doygunluğu düĢüktür.
Ayrıca DLP mimariye sahip projeksiyon cihazları genelde daha hafif ve daha küçük
boyutlara sahiptir.
LCD projeksiyonlar ise renk doygunluğu daha iyi, renk geçiĢleri keskindir. Fakat ölü
pikseller, biraz daha kabadır ve görüntüde meydana gelen pikseller arası boĢluklar
dezavantajlarıdır.
Projeksiyon Cihazının Bağlantıları
Bir projeksiyon cihazında bilgisayara bağlanması için VGA çıkıĢı, televizyon ya dakamera gibi aygıtlara bağlamak için S-Video çıkıĢı, ses çıkıĢları, USB cihaz bağlamak için
USB bağlantı noktası, network ortamından cihaza eriĢim için ethernet çıkıĢı, dijital kamera, fotoğraf makinası gibi cihazların bağlanması için RCA Audio / Video çıkıĢları gibi pek çok
çıkıĢ bulunmaktadır.
Projeksiyon Cihazı ile Ġlgili Temel Kavramlar
Çözünürlük
Ekranda gösterilecek grafik ya da filmlerin gösterim kalitesini doğrudan etkileyen birözelliktir. Görüntünün kaç noktadan oluĢacağını belirler. Görüntüyü oluĢturan nokta miktarı
arttıkça daha çok ayrıntı gösterilebilir. Böylece çözünürlük arttıkça görüntü kalitesi artar.
Günümüzde 1920x1080, 1280x1024, 1024x768, 800x600 gibi çözünürlük değerlerine sahip
projeksiyon cihazları bulunmaktadır.
Lamba (ampul) ömrü
Gerekli aydınlatmayı sağlayan ampulün belirli bir ömrü vardır. Ampul iĢleviniyitirirse yenisi ile değiĢtirilmek zorundadır. Ampul, toplam projeksiyon maliyetinin yaklaĢık
yarısı olduğu için önemlidir. Uzun ömürlü olması her zaman iyidir. Günümüzde 1000-10000
saat arası ampul ömrüne sahip projeksiyon cihazları vardır.
Parlaklık (ıĢık Ģiddeti)
Projeksiyon cihazının yaydığı görülebilir ıĢık miktarı ile ölçülür. Birimi ANSIlümendir. Gerekli ıĢık miktarını belirlemek için salon büyüklüğü, izleyici sayısı, ortamdaki
ıĢık gibi durumlar parlaklık seçimi açısından önemlidir. Günümüzde 700- 5000 ANSI lümen
ıĢık Ģiddetine sahip projeksiyon cihazları bulunmaktadır.
YAZICI (PRINTER)
Bilgisayarda hazırladığınız yazı, hesap tablosu, resim ve benzeri içerikleri kâğıdadökmek amacıyla kullanılır. Yazıcıları bilgisayarınıza USB veya LPT bağlantısı kullanarak
bağlayabileceğiniz gibi kablosuz bağlantıyla çalıĢan yazıcılar kurmanız da mümkündür.
Bazı ağ cihazlarının ve ADSL modemlerin üzerinde bulunan yazıcı bağlantı noktası ve
cihazdaki yazıcı sunucusunu kullanarak bir yazıcıyı birden çok bilgisayarın aynı anda
kullanabileceği ağ yazıcısı olarak da kurabilmektesiniz. Yazıcılar renkli ve siyah beyaz
olarak yazı ve resim basabilmektedir.
Yazıcı ÇeĢitleri
Nokta VuruĢlu (Dot Matrix) Yazıcılar
Yazma iĢlemi, mekanik olarak mürekkepli bir Ģeride yazma kafasının vurması ile
(daktilo gibi) gerçekleĢir. Yazılar diğer yazıcı tiplerine göre daha büyük noktalardan oluĢur.
Sesli çalıĢır ve aynı anda karbon kâğıdı kullanılarak birden fazla sayfayı yazabilir. Bu yazıcı
seçiminde yazıcı kafadaki pin (iğne) ve kolon sayısı önemlidir. Pin sayısı bir anda kâğıt
üzerine bırakılabilecek nokta sayısını gösterir. Kolon sayısı ise bir satırdaki basılacak harf
adedini gösterir.
Nokta vuruĢlu yazıcılar, sayfa baĢına düĢük yazdırma maliyeti fakat yüksek yazıcı
fiyatına sahiptir. Baskı kaliteleri yüksek değildir. Dolayısıyla sadece metin içeriklerini,
genellikle de fatura, irsaliye ve makbuz yazdırmada kullanılır. Ev kullanımı için uygun
değildir.
Mürekkep Püskürtmeli (Ink Jet) Yazıcılar
Mürekkebin kâğıt üzerine püskürtülme esasına dayalı olarak çalıĢan yazıcılardır.
Yazıcı kafası, üzerinde siyah ve renkli mürekkep kartuĢlarını taĢır. Yazma sırasında, kâğıdı
satırın baĢından sonuna kadar tarar ve sonra alt satıra geçer. Tarama sırasında mürekkep
püskürtülecek noktalara mürekkep, bu kafa tarafından kâğıt üzerine bırakılır. KartuĢlar
genelde ısı ile damla oluĢturma esasına göre mürekkep püskürtür. Tüp içerisinde ısıtıcının
ısınarak basıncı artırıp damlanın dıĢarı çıkmaya zorlanması ile püskürtme iĢlemi gerçekleĢir.
Bu damla çapları ortalama 50–60 mikron çapında ve 8–10 piko litre hacmindedir.
Mürekkep püskürtmeli yazıcılar, günümüzde bulundukları konum itibariyle fotoğraf
kalitesinde resimlerden düĢük çözünürlüklü siyah beyaz yazılara kadar çeĢitli türde baskı
yapabilmektedir. Ayrıca yazıcı fonksiyonuna ek olarak bünyesinde fotokopi çekebilme ve
resim tarayabilme özelliklerini de barındıran çok fonksiyonlu yazıcı modellerinin sayısı
oldukça fazladır. Son yıllarda üretilen mürekkep püskürtmeli yazıcılara “Bluetooth”
üzerinden kablosuz bağlantı ile resim gönderebilme, dijital fotoğraf makinenizin hafıza
kartını yazıcınıza takarak anında baskı alabilme gibi ilave fonksiyonlar da eklenmiĢtir. Ġlk
satın alma maliyetleri düĢük fakat sayfa baĢı maliyetleri fazladır.
Lazer Yazıcılar
Lazer yazıcılar, yazım iĢleminde toner denilen kurumuĢ mürekkep kullanır.
Elektrostatik yükleri üzerinde tutabilen bir tambura sahiptir. Tambur ilk olarak pozitif yüke
sahiptir. Lazer ıĢını bilgisayardan gelen komuta göre istenen noktaları tarayıp negatif yükle
yükleyerek elektrostatik baskı resminin negatifini oluĢturur. Pozitif yüklü noktalar basılacak
Ģekil, negatif kısımlar ise arkalandır. Toner tambur üzerinde bu noktalara yapıĢarak kâğıdın
yüzeyine yapıĢtırılır. Daha sonra kâğıt ısıtılarak toner iyice kâğıt üzerinde kalıcı hâle
getirilir. Sonrasında ise tamburdaki baskısı biten elektrostatik resim temizlenir.
Lazer yazıcılar, çok hızlı ve fazla miktarda baskı yapmanıza imkân verir. Lazer yazıcıların
renkli olanları da vardır. Birim sayfa baĢına düĢen maliyet genelde daha azdır.
Yazıcıların Bağlantıları
Nokta vuruĢlu yazıcılar genellikle LPT portu adı verilen paralel port üzerindenbilgisayara bağlanır
Mürekkep püskürtmeli ve lazer yazıcılar ise genellikle USB port üzerinden bilgisayara
bağlanır.
Gerek lazer, gerekse mürekkep püskürtmeli yazıcıların bir de ağ bağlantısı kurabilen
modelleri mevcuttur. Ağ yazıcısı olarak da bilinen bu türlerin kendi üzerlerinde bir NIC
(network ınterface card – ağ arabirim kartı) bulunur ve ağa dâhil edilebilir. Böylece ağ
yazcıları birden çok bilgisayar arasında kullanıma sunulabilecekleri gibi merkezî olarak da
yönetilebilir. Bu tür yazıcılar sayesinde, açık ve yazıcı paylaĢımı etkinleĢtirilmiĢ bir
bilgisayarın sürekli açık tutulması zorunluluğu da ortadan kalkmaktadır.
Yazıcılarla Ġlgili Temel Kavramlar
Çözünürlük
Birim alana bırakılabilecek nokta sayısını gösterir. Birimi inç baĢına düĢen noktasayısıdır (dpi). Çok olması baskı kalitesini artırır.
Nokta vuruĢlu, mürekkep püskürtmeli ve lazer yazıcıdan bize en uygun yazıcıyı
seçmek için aĢağıdaki tablonun dikkate alınması gerekmektedir.
Özellik Nokta VuruĢlu Mürekkep
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder